Als je seks hebt, ben je dan meer gericht op jezelf, of op de ander? Maak je je zoveel zorgen om wat de ander denkt of voelt (“zijn kaak doet nu vast al pijn… hij is daar beneden al lang genoeg bezig.”), dat je zelf niet meer kunt ontspannen? Of voel je zoveel verantwoordelijkheid voor het genot van de ander (“ik moet ervoor zorgen dat zij klaarkomt, anders heb ik gefaald”), dat je er niet eens aan toekomt om jezelf te vragen wat jíj echt wilt?
Seks kan beladen zijn, en is vaak omringd met onuitgesproken verwachtingen, ideeën, angsten, behoeftes en grenzen. We worden doodgegooid met allerlei onrealistische maatstaven en ideeën van wat seks ‘zou moeten zijn’, waardoor het soms lastig is te weten wat echt fijn voelt voor jóu. De bewustwording van jouw eigen behoeften en grenzen, waarbij je weet wat van jou is, en wat bij de ander ligt, is niet alleen essentieel bij seks, het is essentieel in het leven.
Eén van mijn favoriete oefeningen hierover wordt vaak gegeven in tantra workshops, en is gebaseerd op ‘The wheel of consent‘; een model dat is ontworpen door Betty Martin. In dit model wordt uitgelegd uit dat je iets kunt doen voor je eigen plezier (een zacht konijntje aaien, puur en alleen omdat de haren zo fijn voelen aan jouw handen). Maar je kunt ook iets met je laten doen voor je eigen plezier (een massage nemen, waarbij jouw lichaam wordt aangeraakt). En je kunt iets doen voor het plezier van een ander (je aait het hondje omdat hij daar blij van wordt), of iets met je laten doen voor het plezier van een ander (je laat een kindje een vlecht maken in je haar omdat zij dat zo leuk vindt). In het ‘echte’ leven loopt het geven en nemen, en het plezier dat jij ervan krijgt en de ander ervan krijgt, vaak door elkaar heen. Het kan echter enorm verhelderend werken om een oefening te doen om je meer bewust te worden van de onderliggende nuances. Vind je geven makkelijker dan nemen? Vind je het lastig om ruimte in te nemen voor jezelf? Met een simpele oefening kan er veel duidelijk worden.
De originele oefening is drie minuten en laat je het verschil ervaren tussen geven of nemen voor je eigen plezier, of dat van de ander, door alleen de aanraking met de handen te oefenen. Het is fijn om eerst deze neutrale oefening te doen, om te kijken hoe dat voelt en te wennen aan de opdracht. Als dit vervolgens goed voelt, kun je deze oefening ook fantastisch thuis doen met je partner, en afspreken dat ook intieme/seksuele handelingen zijn toegestaan. Voordat je start kun je de oefening uitprinten van de website van Betty Martin, en het rustig doornemen: https://bettymartin.org/wp-content/uploads/2016/08/Booklet-Dutch-A4.pdf.
Spreek met elkaar af hoe lang je de tijd wilt nemen voor elke ronde (er zijn er vier). Je kunt bijvoorbeeld 15 minuten nemen, of een half uur per ronde. Zet echt een wekkertje (wel een subtiele… je wilt niet opschrikken uit je oefening). Het klinkt misschien kunstmatig om een alarm te zetten, maar een vooraf bepaalde tijd geeft veiligheid om echt te kunnen zakken in de ervaring. Als er geen wekker is, dan kan degene die gewend is altijd te geven, uit automatisme zichzelf tóch gaan wegcijferen en minder tijd nemen. Als er wel vooraf een tijd bepaald is, dan helpt dit verder om volledig te kunnen ontspannen.
Heel belangrijk is om vooraf expliciet af te spreken dat je nooit iets doet wat je niet wilt.
Je hebt de verantwoordelijkheid om het aan te geven als iets niet (meer) fijn voelt, en je kunt dan opnieuw invoelen wat je dan wél wilt. Spreek met elkaar af dat deze oefening gaat om het leren herkennen van je eigen behoeften en grenzen, en die van de ander. Deze oefening gaat om het creëren van de veiligheid om ‘nee’ te zeggen, en de veiligheid om te vragen om wat je wilt. Als je partner zegt dat hij/zij iets niet wilt, zie dit dan als een geschenk. Probeer het niet te zien als een persoonlijke afwijzing. De ander is voor zichzelf aan het zorgen. De ander is aan het leren om alleen dingen te doen die ze écht willen, die echt goed voelt voor ze. En als je partner dit oefent, dan weet jíj dat als je partner iets doet, dat hij/zij dat ook echt wilt en er echt van geniet. Hoe fijn is dat? Dit is een plek waarop jullie kunnen ervaren dat er een groot scala aan mogelijkheden zit tussen ‘ja’ en ‘nee’. Het is altijd een open gesprek.
Ook heel belangrijk is het om met elkaar af te spreken dat alles dat uitgesproken wordt, met respect en eerbied wordt behandeld. Als je je kwetsbare behoeftes met elkaar deelt, dan is het essentieel dat de ander dit met zorg behandelt. Hou een open mindset aan, en probeer te luisteren zonder oordeel.
Zorg ervoor dat je even ongestoord de tijd en ruimte hebt. Zet de telefoons stil of uit, doe fijn sfeerlicht aan, en zet eventueel zachte achtergrondmuziek op. Idealiter neem je plaats tegenover elkaar, maar wel los van elkaar. Doe je ogen even dicht en neem de tijd om te landen, of dit nou is met drie diepe ademhalingen, of een meditatie van vijf minuten. Kijk wie er wilt beginnen.
Degene die als eerste gaat neemt de volgende rol in zich op:
Volledig durven ontvangen (accepteren):
Neem een moment om jezelf af te vragen wat jij zou willen ontvangen van je partner. Je mag hier echt de tijd voor nemen.
Hoe is het voor je, om jezelf dit überhaupt af te vragen?
Kun je verbinding maken met wat je echt wilt en daar rust in voelen, zonder je druk te maken om de ander? Kun je je overgeven aan iets dat helemaal voor jou is? Wat zou je echt heerlijk vinden?
Merk op wat er naar boven komt. Komen er gedachten op als: “maar dit wilt hij/zij vast niet”, of krijg je het gevoel dat je egoïstisch bent, of dat het raar is wat je vraagt? Zijn er dingen die je extra spannend vindt om te vragen? Bedenk dat de ander alleen ‘ja’ zegt als hij/zij ook echt bereid is om dat te geven.
In de komende vijftien minuten mag je helemaal ontspannen aan wat er aan jou gegeven wordt. Maar! Het is belangrijk om in te blijven voelen wat je écht wilt.
Wilde je een massage, maar merk je nu dat je liever even geknuffeld wordt? Of dat je partner in je oor fluistert wat hij/zij bijzonder vindt aan jou? Het is aan jou om dat te uiten aan je partner. Dat is je taak op dit moment. Volledig in tune zijn met wat jíj wilt, daarom vragen, en er vervolgens volledig van te genieten. Hoe is het voor je, om evenueel te vragen om iets anders? Kun je blijven genieten voor jezelf, of merk je dat je op een gegeven moment gaat ‘performen’, en meer bezig bent met je partner dan met jezelf?
Misschien weet je even niet wat je wilt. En dat is ook oké. Je kunt bijvoorbeeld vragen of je partner begint met zachte strelingen over je arm, en kijken waar dat naartoe leidt. Als je partner zegt dat hij/zij iets niet kan geven op dit moment, bedank je je partner. Vervolgens spreken jullie samen af wat er wél mogelijk is.
Aan het einde van deze oefening zeg je: “dank je wel”.
Terwijl jij deze rol op je neemt, is het aan de ander de taak om op zijn/haar beurt de rol van ‘gever/diener’ te oefenen.
Met je hele hart kunnen geven (dienen)
Dit gaat over het geven aan de ander wat hij/zij vraagt van jou. In de minuten dat je partner aan het voelen is wat hij/zij wilt, kun jij je richten op het zo open mogelijk zijn voor je partner. Laat jouw verwachtingen los, of wat jij hoopt dat de ander vraagt. Bedenk je dat deze prachtige persoon voor je zich heel kwetsbaar gaat openen. Als je partner met je deelt wat hij/zij wilt, check dan goed in bij jezelf of je datgene wat je partner vraagt, wel écht wilt geven. Is het op dit moment een ‘nee’? Geen nood. Het is juist de oefening om alleen authentieke ‘ja’s ‘ te cultiveren. Geef aan wat je niet wilt doen, en dan kun je iets voorstellen wat je wél wilt geven.
“Ik wil niet de hele vijftien minuten op je vingers sabbelen, maar ik wil dit wel 5 minuten doen. En daarna kan ik misschien je hand masseren?” Herinner: je mag niks geven wat je niet met je volledige hart wilt geven.
Aan het einde van deze oefening zeg je: “graag gedaan”.
Doe dit voor hoelang jullie dit afgesproken hebben, en switch dan de rollen.
Het volgende deel gaat over nemen en toestaan.
Nemen voor je eigen genot
Degene die het eerste is neemt een momentje de tijd om zichzelf af te vragen wat hij/zij wilt doen bij de ander voor zijn/haar eigen genot. Wat zou jij willen doen bij je partner, puur en alleen omdat dat goed voelt voor jóu? Is dat aan zijn/haar haren zitten? Is dat gewoon 15 minuten in zijn/haar ogen kijken omdat je die zo mooi vindt? Hier is het belangrijk om continue bij jezelf in te blijven checken of je aan het nemen bent voor jezelf, in plaats van dat je onbewust in ‘geven’ schiet. Je doet iets met je partner voor jouw genot, niet voor zijn of haar genot. Kun je daarin ontspannen?
Als je partner aangeeft dat hij/zij iets niet (meer) fijn vindt, bedank je partner dan. Neem dan de tijd om opnieuw te bedenken wat je fijn zou vinden om te doen bij je partner, voor jouw genot.
Aan het einde van deze oefening zeg je: “dank je wel”.
Terwijl de ene partner de rol van ‘nemen’ op zich neemt, neemt de andere partner de rol van ‘toestaan’ op zich.
Toestaan voor het genot van de ander
Kun je toestaan dat je partner iets bij jou doet, puur en alleen voor zijn/haar plezier? ‘Toestaan’ is een immens geschenk. Je schenkt de ander toestemming om iets met jouw lichaam te doen. Voor sommige mensen kan dit heel spannend zijn. Check goed in bij jezelf of je daadwerkelijk kan geven wat de ander vraagt.
Als het een ‘nee’ is, wat gebeurt er dan met je? Waar voel je een ‘nee’ in je lichaam? Misschien is het een lichte verkramping in je buik? Een oncomfortabel gevoel in je borst? Welke gedachten komen er op? Ben je bang om de ander teleur te stellen? Ben je bang om de ander pijn te doen? Herinner: als je twijfelt; dan is het belangrijk om daar eerlijk over te zijn. Vraag jezelf af wat je wél wilt geven. “Ik vind het niet fijn als je nu in mijn tepels knijpt, maar je mag wel het gebied daaromheen zacht aanraken”, of tijdens de oefening: “het voelt nu niet meer fijn dat je me penetreert. Is er iets anders dat ik je kan toestaan, dat goed voelt voor jou?” Jouw grenzen zijn belangrijk en mogen geuit worden, en geëerd worden.
En hoe voelt een “ja”? Waar voel je dat in je lichaam? Verandert er iets aan je ademhaling? Misschien voel je opwinding in je buik? Misschien vraag je je af of dat écht voor het genot van je partner is, omdat het jou ook plezier zou geven?
En misschien voel je een combinatie van een ‘ja’ en ‘nee’. Dan is het belangrijk om bij jezelf in te checken waar je grens ligt. Misschien heb je de ruimte om jezelf af te vragen waarom je een grens voelt. Is er iets anders dat je wel zou kunnen toestaan met je hele hart? Ben je bereid jezelf uit te dagen en je grens op te rekken, of voelt dat op dit moment helemaal niet goed? Je wordt uitgenodigd om compleet naar je eigen gevoel te luisteren en deze te eren. Jij blijft in controle, ook als je ‘toestaat’.
Aan het einde van deze oefening zeg je: “graag gedaan”.
Hierna kunnen jullie weer wisselen.
Neem na de oefening een moment om te bespreken met elkaar wat er opkwam. Geef elkaar de tijd en ruimte om te spreken en te delen. Wat heb je uit deze oefening gehaald?
Waren er bepaalde dingen die heel moeilijk waren? Wat gebeurt er met je, als je merkt dat de anders iets bij je doet voor zijn of haar plezier? Kun je dan makkelijker ontspannen? Of juist moeilijker? Stel elkaar vragen, wees nieuwsgierig naar elkaars ervaring.
Als je meer wilt leren over The wheel of consent, kun je hier kijken: https://bettymartin.org/videos/
